۶/۰۶/۱۳۸۷

جنگ سرد نو و امکان حرکت های جدید در صفحه شطرنج ایران و امریکا

طی سخنانی که منعکس کننده افزایش سریع و جدی تنشهای سیاسی بین امریکا و روسیه در گوشه و کنار جهان ازجمله خاور میانه، آسیای مرکزی، و کره شمالی میباشد، دمیتری مدودف رئیس جمهوری روسیه اعلام کرده است که روسیه از ورود به یک دوره جدید از جنگ سرد و رودرروئی با امریکا هراسی ندارد . طبق گزارش خبرگزاری ایتار تاس، مدودف در مصاحبه ای گفت، "ما از هیچ چیز هراسی نداریم، از جمله یک جنگ سرد دیگر. ما به دنبال رودرروئی نیستیم، اما در وضعیت کنونی همه چیز بستگی دارد به طرف مقابل."

این سخنان در حالی اظهار گردیده اند که همین خبرگزاری روز گذشته در تحلیلی از تنشهای اخیر در منطقه به دنبال تصمیم روسیه برای به رسمیت شناختن مناطق جدائی طلب اوستیای جنوبی و آبخازی و عکس العمل تند امریکا به این تصمیم نوشته بود،

شواهد بسیاری نشان میدهند که غرب بسیار بیشتر به روسیه احتیاج دارد تا روسیه به غرب. این شامل مناطق و مسائل حساسی است مثل ایران، کره شمالی، افغانستان، اتکای غرب به منابع انرژی روسیه، و توانائی روسیه در به آشوب کشاندن مناطق مختلفی در گوشه و کنار دنیا و ایجاد موانع در پیشرفت خواسته های ناتو و امریکا در مناطق مختلف

با در نظر گرفتن این واقعیت ها، شاید بتوان آخرین اخباری که امروز، همزمان با این اظهارات مدودو، از پیونگ یانگ رسیده است را نیز به عنوان اخطاری تلقی کرد از سوی روسیه به غرب و بخصوص ایالات متحده، مبنی بر اینکه روسیه قادر است به راحتی سیاستها و منافع بین المللی امریکا در اطراف دنیا را با اختلال های اساسی مواجه گرداند . طبق این اخبار، کره شمالی امروز اعلام کرده است که تصمیم به پایان دادن به همکاری با امریکا در زمینه متوقف کردن پروژه های اتمی خود گرفته است .

از طرف دیگر، سوریه نیز در تلاش است تا از اختلافات اخیر بین روسیه و امریکا در جهت دریافت سیستم موشکی روسی که مدتهاست در پی آن بوده استفاده کند. سوریه که هم در دهه های جنگ سرد و هم در دوران پس از فروپاشی اتحاد شوروی از روابط سیاسی، نظامی و اقتصادی نزدیکی با روسیه بهره مند بوده است، اخیرا (بخصوص پس از حمله هوائی جت های اسرائیلی به تاسیسات نظامی در دل سوریه در سال گذشته) در تلاش بوده است تا روسیه را قانع به فروش و استقرار موشکهای ضد هوائی BUK M1 و Pantsyr S1 در خاک خود کند. طی آنچه واکنشی به تحولات اخیر در روابط روسیه و غرب به نظر میرسد، خبر های جدید حاکی از آنند که سرانجام سوریه موفق گردیده تا موافقت روسیه با فروش و استقرار این سیستم موشکی در خاک خود را جلب کند . اخرین رسیده ها همچنین حاکی از انند که روسیه و سوریه امروز اعلام کرده اند که قرار شده تا حضور نظامی روسیه در ابهای سوریه نیز افزایش بیابد --تصمیمی که به وضوح در پاسخ به موضع گیری های سیاسی و نظامی غرب، بخصوص امریکا و انگلیس، در یکی دو روز گذشته گرفته شده است .

مخالفتهای غرب و اسرائیل با پروژه های اتمی ایران، و اعمال محدودیت های اقتصادی، نظامی ، تکنولوژیک و سیاسی در جهت جلوگیری از پیشرفت تکنولوژی اتمی ایران یکی از مسائل مهمی است که در ان همکاری روسیه برای امریکا و غرب از اهمیت خاصی برخوردار بوده است. طبیعتا یکی از سئوالات مهمی که با تنشهای اخیر مطرح میگردد تاثیر این وضعیت بر موافقتهای بین المللی است که با تلاش بسیار اروپا و امریکا برای جلب توافق روسیه و چین در جهت تحت فشار گذاشتن ایران به دست امده اند.

از سوی دیگر، این واقعیت ساده که رئیس جمهوری اسلامی ایران در حال حاضر برای شرکت در نشست سران سازمان همکاری شانگهای در تاجیکستان به سر میبرد را میتوان جنبه دیگری دانست از پیچیدگی مجموعه حرکات استراتژیک بالقوه ای که میتواند با جدی شدن اختلافات بین روسیه و غرب به حرکت در آید. به نظر میرسد تحولات اخیر وضعیتی را به وجود اورده باشند که در آن نهال کم سن و سال رابطه جمهوری اسلامی با "شرق" با آن که هنوز چند سالی بیشتر از عمر آن نمیگذرد، خواسته یا ناخواسته به اولین فصل برداشت خود نزدیک شده باشد.